Đại văn hào Günter Grass (1927-2015)

Thứ hai, ngày 13.04.2015, đại văn hào đoạt giải Nobel văn học người Đức, Günter Grass đã trút hơi thở cuối cùng tại Lübeck CHLB Đức ở tuổi 87.

Ông bắt đầu sự nghiệp văn chương vào năm 1956, trước hết là nhà thơ, một năm sau đó là nhà soạn kịch rồi viết tiểu thuyết, truyện ngắn, tiểu luận. Tiểu thuyết đầu tay ông viết là Chiếc trống thiếc (die Blechtrommel) sau khi xuất bản đã được dịch ra nhiều thứ tiếng. Hơn 40 năm sau, phần thưởng cao quý nhất đã đến với ông, giải Nobel về văn học năm 1999 với tiểu thuyết „Mein Jahrhundert/ Thế kỷ tôi đã sống“ mô tả những thăng trầm của lịch sử thế kỷ thứ 20. Cái chết của ông mang lại bàng hoàng cho tất cả những ai quan tâm đến nền văn chương nước Đức. Ông được những người hâm mộ đánh giá rất cao, nhiều người xếp ông ngang hàng với Geothe, một trong những biểu tượng bất hủ của văn học Đức mọi thời đại.

Vài tuần trước khi chết, ông dành thời gian trả lời phỏng vấn của tờ nhật báo El Pais (Tây Ban Nha). Trong cuộc trả lời phỏng vấn cuối cùng này, ông vẫn tỏ ra là người đầy trách nhiệm với xã hội và nhân loại. Ông cảnh báo có thể xảy ra chiến tranh thế giới lần thứ ba, nếu con người không nghiêm chỉnh hành động. Ông nhận định: Hiện nay chiến sự xảy ra khắp mọi nơi, nhiều nơi bị bần cùng hóa, biến đổi khí hậu, sự tăng dân số, khoảng cách giàu nghèo lớn. Hậu quả của những hiện tượng này không có hướng giải quyết. „Hết cuộc họp nọ đến cuộc họp kia, nhưng rốt cuộc chẳng có hành động nào cụ thể cả!“. Günter Grass luôn châm ngòi cho những tranh luận nảy lửa không những trong chính trị mà còn trong mọi lĩnh vực của cuộc sống.

Một trong những tiểu thuyết của Günter Grass được chuyển thành phim

Được tin ông mất, bạn bè ông và các chính trị gia vô cùng thương tiếc, họ tôn vinh những tác phẩm kiệt suất của ông.

Tổng thống Đức Joachim Gauck: Günter Grass là một nhà văn lớn. Trong tác phẩm của mình, ông đã mang lại cho độc giả nhiều thế hệ sự hy vọng và ngộ nhận, sợ hãi và khát khao. Ông không ngần ngại đương đầu với chỉ trích cũng như tranh luận chính trị. Tác phẩm của ông luôn là tấm gương đầy ấn tượng phản ánh đất nước chúng ta và là di sản văn hóa vô giá.

Chủ tịch Quốc hội Đức Norbert Lammert (CDU) viết trong điếu văn gửi vợ ông Grass có đoạn: Sự ra đi của Günter Grass không những chúng ta mất đi một nhà văn vĩ đại sử dụng ngôn ngữ Đức mà chúng ta còn mất đi một công dân luôn có những ý kiến thẳng thắn, không hề né tránh những vấn đề bức xúc của xã hội. Điều đó khiến ông luôn là trung tâm điểm của tranh luận chính trị.

Chính trị gia Egon Bahr (SPD): Günter Grass là người đã khuất mà tôi đã được làm quen chứng kiến từ sau chiến tranh thế giới. Ông là một người bạn của tôi và là người đồng sáng lập hội Willy Brandt. Qua đó những ý tưởng của Brandt được lưu truyền rộng rãi trong xã hội. Sự ra đi của ông gây cho tôi niềm tiếc thương vô hạn.

Thị trưởng thành phố Lübeck Bernd Saxe (SPD): Đó là một tổn thất rất lớn đối với Lübeck và cho nền văn học Đức cũng như thế giới. (Günter Grass sống vùng ngoại ô thành phố này đến khi ông từ giã cõi đời).

Nước Đức luôn sản sinh ra những nhà văn lớn như Franz Kafka, Erich Kästner, Hermann Hesse, Thomas Mann, Bertolt Brecht, Kurt Tucholsky, Christa Wolf… Günter Grass xứng đáng được đứng trong hàng ngũ tinh hoa của đất nước này. Hãy tìm đọc những tác phẩm của ông cũng như những tác giả kể trên để có thể hiểu một phần hệ tư tưởng Đức!
                                                       
Bài: Nguyễn Thế Tuyền (theo báo chí Đức)
Ảnh: Nguồn Lemo